Określoność gramatyczna

zdjęcie wygooglowane

 

W języku arabskim rzeczownikami określonymi są:

·         imiona, nazwy miejsc

·         zaimki

·         rzeczowniki tworzące pierwszą część konstrukcji dopełniaczowej

·         rzeczowniki w przypadku „wołacz”

Rzeczownik określony rozpoznać można dzięki obecności przedimka -al (ال), nie ulega on zmianie bez względu na rodzaj czy liczbę. -al ulega jednak zmianie, w zależności czy towarzyszy rzeczownikowi rozpoczynającemu się na literę słoneczną czy księżycową. Zacznę może od przedstawienia tego podziału:

Litery słoneczne:

 ت ، ث ، د ، ذ ، ر ، ز ، س ، ش ، ص ، ض ، ط ، ظ ، ن ، ل

l, n, Z, T, D, S, sh, S, z, d, dh, d, th, t

Litery księżycowe

أ ، ب ، ج ، ح ، خ ، ع ، غ ، ف ، ق ، ك ، ل ، م ، هـ ، و ، ي

y, w(o/u), h, m, l, k, q, f, gh, ayn, kh, H, j(g), b, alif

Jeżeli mamy do czynienia z literami księżycowymi, przedimek -al pozostaje bez zmian:

al-'ahwa- kawa القهوة
al-baab- drzwi الباب
al-aarabiyya- samochodu  العربية
al-gada- obiad الغدا
al-fondo- hotel  الفندق
al-mayya- woda  المية

Jeśli chodzi o litery słoneczne, zauważymy tu asymilację, przedimek „przejmuje” pierwszą literę wyrazu:

ash-shams- słońce الشمس
at -taalib- student الطالب
id-duniya świat  الدنيا
in-noor- świetle النور
ir-raagil człowiek الراجل

W przypadku, gdy przed rzeczownikiem występuje partykuła la- (na pewno, w rzeczy samej), przedimek określony ulega modyfikacji: a zostaje usunięte (zarówno w formie pisemnej jak i w wymowie):

la- + al-gamar (księżyc)= la-l-gamar (z pewnością księżyc)

la- + ash-shams (słońce)= la-sh-shams (z pewnością słońce)

Pdobnie rzecz się ma z przyimkiem li- (dla, do, w celu) fi- (w, za, od, wg) bi- (poprzez)

li- + al-gamar= li-l-gamar (na księżyc)

li- + ash-shams= li-sh-shams

fi- + al-bahr= fi-l-bahr (w morzu)

bi- + al-gow= bi-l-gow (poprzez powietrze)

Arabski wykorzystuje przedimek określony również w odniesieniu do rzeczowników lub pojęć ogólnych:

bahebb al-aflaam al-agnabiyya- lubię filmy zagraniczne بحب الأفلام الأجنبية

as-salaam ahsan min al-harb- pokój jest lepszy niż wojna لسلام أحسن من الحرب

Na koniec rzeczowniki nieokreślone. Tu istotnym jest fakt, iż w języku arabskim nie używa się formy teraźniejszej czasownika „być”. Tak więc zdanie:

On jest inżynierem- będzie brzmiało- howwa mohandis- czyli dosłownie „on inżynier”

هو مهندس

Ona jest nauczycielką- heyya mudarrisa- „ona nauczycielka” هي مدرسة

W dzisiejszym słowniczku sposoby zwracania się do innych:

ya يا- słówko to wstawiamy przed imieniem , tytułem itp.

( izzayyak ya ahmed? ازيك يا احمد? )

efendim افندم - odpowiednik angielskiego sir/madam

hadritak [m]/hadritik [ż ] حضرتك - enta/enti jednak bardziej formalnie, z wyrazem szacunku, zwracając się np. do osoby starszej, szefa itp. W tym wypadku pomijamy słówko ya (Izzayy HaDritak? حضرتك ازي)

saaadtak/saaadtik سعدتك - jeszcze bardzie sformalizowane słowo hadritak/hadritik, dość rzadko stosowane

ustaaz/ustaaza استاذ/ استاذة - stosowane do zwracania się do osoby wykształconej

beih بيه i baahsa باشا – wyraz szacunku, również stosowane niezbyt często

habiibi/habibti حبيبتي- no to znają chyba wszyscy ;) ale na poważnie- jest to odpowiednik naszego „kochanie” ale jednocześnie „mój drogi/a”. Często stosowany pomiędzy członkami rodziny, w stosunku do dzieci i przyjaciół (również tej samej płci). Warto zapamiętać, że forma męska (habiibi), stosowana jest również w odniesieniu do kobiet.

madaam مادام- pani

aanesa آنسة- panna

hadrit iz-zaabit حضرة الظابط - coś jak „oficer”, ugrzeczniona forma zwracania się do policjanta